Dự án sẽ được khởi công đồng loạt tại 5 điểm trên toàn tuyến, đánh dấu bước tiến lớn trong chiến lược hiện đại hóa hạ tầng vận tải và tăng cường kết nối liên vùng phía Bắc.

Tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng có chiều dài gần 419 km, tổng mức đầu tư hơn 8,3 tỷ USD, được kỳ vọng sẽ trở thành “mạch máu giao thông” mới, kết nối ba đầu mối kinh tế chiến lược gồm cửa khẩu quốc tế Lào Cai, Thủ đô Hà Nội và cảng biển Hải Phòng. Dự án không chỉ góp phần tối ưu hóa hoạt động logistics, giảm tải áp lực cho đường bộ mà còn mở rộng cánh cửa giao thương xuyên biên giới với Trung Quốc.

Báo cáo tại cuộc họp, Bộ Xây dựng cho biết hiện chủ đầu tư đã hoàn thành thiết kế ranh giới giải phóng mặt bằng, xác định tọa độ tim tuyến, vị trí các nhà ga, đồng thời đang lựa chọn tư vấn để lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, nghiên cứu khả thi và dự toán các gói thầu thiết kế. Các địa phương liên quan cũng đã thành lập Ban chỉ đạo giải phóng mặt bằng và bắt đầu triển khai các phần việc cụ thể. Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng phối hợp với các bộ, ngành xây dựng lộ trình tiến độ chi tiết để đảm bảo mục tiêu khởi công đúng thời hạn.

Bên cạnh việc hoàn tất các thủ tục kỹ thuật, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu sớm hoàn thiện bộ tiêu chuẩn kỹ thuật cho dự án, chốt hướng tuyến để phục vụ công tác giải phóng mặt bằng. Về nguồn vốn, Thủ tướng chỉ đạo phải linh hoạt và đa dạng hóa hình thức huy động, từ vay vốn nước ngoài, phát hành trái phiếu, đầu tư công cho tới hợp tác công – tư (PPP), nhằm giảm gánh nặng ngân sách và tận dụng tối đa nguồn lực xã hội.

Đặc biệt, Thủ tướng lưu ý việc chuyển giao công nghệ hiện đại, nhất là trong lĩnh vực sản xuất đầu máy kéo và hệ thống tín hiệu, cần được đưa vào kế hoạch cụ thể. Song song đó là việc xây dựng chiến lược đào tạo nguồn nhân lực bài bản ở ba cấp độ: công nhân kỹ thuật, kỹ sư và tiến sĩ, nhằm từng bước làm chủ công nghệ, vận hành độc lập hệ thống đường sắt hiện đại trong tương lai.

Với tinh thần “rõ người – rõ việc – rõ thời gian – rõ kết quả”, Thủ tướng yêu cầu các đơn vị phải khẩn trương, nghiêm túc, khoa học triển khai nhiệm vụ theo đúng chức năng và quyền hạn. Mọi tiến độ cần được cập nhật hàng tuần và báo cáo trực tiếp với Thủ tướng.

Liên quan đến tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, Thủ tướng giao Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và các đơn vị liên quan nghiên cứu đề xuất của Công ty Vinspeed và sớm báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét.

Với mốc khởi công đã được ấn định, dự án đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng được kỳ vọng sẽ trở thành đòn bẩy phát triển hạ tầng vận tải miền Bắc, góp phần tạo ra chuỗi kết nối kinh tế hiệu quả giữa biên giới, trung tâm hành chính và cảng biển lớn nhất phía Bắc Việt Nam.